Prinsjesdag 2025 | De psychologische spiegel van onze financiële ziel

Terwijl het land zich buigt over koopkrachtplaatjes en begrotingssaldi lees ik op LinkedIn dat de samenvatters in de financiële sector alweer druk in de weer zijn. Dan kan ik niet achterblijven natuurlijk. Excel draait overuren, nieuwsredacties publiceren infographics en financieel experts analyseren de houdbaarheid van de Rijksbegroting. Maar laten we eerlijk zijn. Hoe houdbaar zijn deze cijfers eigenlijk?

De Miljoenennota van 2025 laat een overheidstekort zien van -2,8% van het bbp en een schuld van 46,6% . Dit is netjes onder de Europese norm van 60%. Maar we weten allemaal dat cijfers slechts momentopnames zijn. Materiële feiten zijn gevoelig voor politieke winden, economische schokken en internationale onzekerheden. Wat vandaag solide lijkt kan morgen wankelen. Financiële houdbaarheid is dus heel relatief.

Wat mij jaarlijks bijblijft is de psychologische impact van Prinsjesdag. Elk jaar opnieuw lekt de begroting uit en dat is waarschijnlijk geen toeval. Volgens politiek verslaggevers voelt Prinsjesdag inmiddels als 'mosterd na de spreekwoordelijke maaltijd'. De lekken zijn zo structureel dat je je afvraagt of dit misschien een bewuste strategie is?

Hoe voelen Nederlanders zich eigenlijk met Prinsjesdag?

Het voortijdig lekken van de Miljoenennota lijkt op het eerste gezicht een zwaktebod. Maar psychologisch gezien is het een meesterzet. Door informatie druppelsgewijs te laten uitlekken wordt de publieke opinie voorbereid. De schok wordt verzacht en de discussie op gang gebracht. Je zu het kunnen zien als een vorm van mentale budgettering. Het publiek kan de financiële boodschap in kleine porties verwerken zodat zij zich er emotioneel op kunnen instellen.

Uit onderzoek blijkt dat veel Nederlanders, net als in elk ander jaar, gemengde gevoelens hebben bij de Miljoenennota. Sommigen vrezen negatieve gevolgen voor hun persoonlijke situatie. Jongeren voelen zich momenteel structureel niet gehoord en geven de politiek een rapportcijfer van 4,4. Tegelijkertijd daalt het vertrouwen in de politiek tot een historisch dieptepunt van 4%. Dat is dit jaar dus geen financiële maar eerder een collectieve psychologische crisis!

Wat kunnen we leren van Prinsjesdag?

Prinsjesdag is niet alleen een moment van financiële reflectie maar ook een spiegel voor onze collectieve psyche. Het laat zien hoe we omgaan met onzekerheid, met verwachtingen, met hoop en teleurstelling. Het is een jaarlijks ritueel dat ons confronteert met de vraag: wat betekent welvaart eigenlijk voor ons?

Is het de stijgende koopkracht van 0,7%? Of eerder het gevoel dat je gehoord wordt, toekomstperspectief hebt en veilig over straat kunt gaan?

De boodschap van Financieel Vitaal Opleidingen 

Bij Financieel Vitaal Opleidingen geloven we dat financiële gezondheid begint bij mentale veerkracht. Cijfers zijn belangrijk maar zijn slechts een deel van het verhaal. Laten we dit Prinsjesdagmoment gebruiken om niet alleen te kijken naar wat er aan cijfers en feiten op papier staat maar ook naar wat er leeft in de hoofden en harten van mensen.

Want uiteindelijk is de vraag niet wat er precies in de Miljoenennota staat maar wat doet het met ons als inwoners van Nederland.